4/22/2009

Dunya oygharlar(medinyetler) toqunishida




Dunya--- iqtisad, hüner- texnika, qural- yaraq, döletchilik( bashqurush séstimisi) qatarliq uygharliq(medinyet)ke dair emili küchlerning riqabet dunyasidur. Dunya--- iqtisad, hüner- texnika, qural- yaraq, döletchilik( bashqurush séstimisi) qatarliq uygharliq(medinyet)ke dair emili küchlerning riqabet dunyasidur.
Uygharliq(medinyet)----bir milletning dinni étiqad, exlaq qatarliq kültür asasida yaratqan kiyim- kéchek, turalghu, baqmichiliq, tériqchiliq, hüner- texnika we türlik ishlepchiqirish hem döletchilik(bashqurush séstimisi) qatarliq maddi bayliqlérini körsitidu. U asasliq insaniyetning tebietni özleshtürishidiki tirishchanliqidur.
Kültür----bir milletning dinni étiqadi asasida shekillen’gen, dölet qarishi, qayde-yosuni, jemiyet exlaqi, shexs exlaqi, qimmet qarishi qatarliq rohi bayliqlérini körsitidu. U asaen insaniyetning özini kamaletke yetküzüshidiki tirishchanliqidur.
Dölet---- melum jughrapiyelik dairidiki kishiler özining dinni étiqadi, qayde- yosunléri, exlaq qarashléri hem qimmet qarashléri qatarliq kültür bayliqi we tebi bayliq, zimin,hüner-texnika qatarliq uygharliq(medinyet)ni qoghdash üchün teshkilligen küch séstimisidur.
Döletler--- tebi dölet we sün’i dölet dep ikki türge bölinidu.
Tebi dölet--- ortaq til we ortaq kültür asasida tebi shekillen’gen milli dölettur.
Sün’i dölet--- dunyawi küchler öz imkaniyetlérini ashurush üchün oxshumighan tilda sözlishidighan, oshumighan kültürge ige milletlerni birleshtürip qurup chiqqan sün’i döletdur.
Millet--- ortaq Til, ortaq Kültür, ortaq Pisxika( milletperwerlik) asasida shekillen’gen ijtimai top. Til uning Téni, u milletning Kültür we Pisxikisini toshughuchi. Kültür uning Rohi, u milletni uyushturghuchi bayraq. Pisxika uning milletke bolghan otluq muhabbiti, u milletning qozghatquchisi.
Hazirqi döletler riqabette utup chiqish üchün uygharliq(medinyet) asasida itpaq tüzüp uyushwatidu. Uygharliq emilyette chongaytilghan kültürdur. Kültürning tüp merkizi dinni étiqadtur.
Bu digenlik hergizmu oxshash dinni etiqattiki bir xil uygharliqqa tewe döletlerning ottursida zidiyet bolmaydu digenlik emes. Emma bir uygharliqqa tewe döletlerning itpaqlishishi bu bir yüzlinishtur. Shunga amirkiliq Huntington•Samuel kelgüsi dunyaning zidiyiti uygharlar(medinyetler) toqunushidur digen.

Turan yurtidin: Ghalip


Hiç yorum yok:

Yorum Gönder